DÜNYA Doğayı Koruma Vakfı’nın (WWF) Türkiye ofisi, ‘Evlat Edinme’ programı kapsamında, ‘Yeni yılın ilk hediyesi doğa için olsun’ çalışmasıyla hediyeleşme kültüründe değişikliğe davet etti. Bağışçılar, nesli tehlike altındaki panda, yunus, kaplan, deniz kaplumbağası, kutup ayısı, koala, büyük beyaz köpekbalığı, imparator penguen, fil, orangutan, turna veya saz kedisini sembolik olarak evlat edinebilecek.
Dünyanın en büyük ve deneyimli doğa koruma ağına sahip, 100’den fazla ülkede faaliyet gösteren WWF, tehlike altındaki hayvan türlerinin korunması amacıyla yürüttüğü projelerde kullanılmak üzere çeşitli tutarlarda bağış yapılarak, bu türlerin sembolik olarak evlat edinilebildiği programı, yeni yıl için tüketim kültürünün ötesine geçerek, nesli tehlike altındaki türleri korumak üzere anlamlı bir hediye alternatifine dönüştürdü. İnsanlığın doğayla uyum içinde yaşadığı bir geleceğin kurulması için çalışmalar yürüten WWF’nin Türkiye ofisi WWF-Türkiye, Türkiye’de biyolojik çeşitliliğin korunması, kirlilik ve aşırı tüketimin azaltılmasını teşvik etmek, doğal kaynakların sürdürülebilirliğini sağlamak için faaliyetlerini yaban hayatı, tatlı su, denizler, gıda, iklim ve enerji, ormanlar olmak üzere altı ana başlıkta sürdürüyor.
YENİ YILIN İLK HEDİYESİ OLSUN
WWF-Türkiye Kurumsal İşbirlikleri ve Kaynak Geliştirme Grup Müdürü Nazlı Turanlı Demirpençe, yeni yıl öncesi şu çağrıda bulundu:
“İnsanın doğayla uyum içinde yaşadığı bir dünya için yürüttüğümüz çalışmalarımıza siz de destek olabilirsiniz. Tehlike altındaki bir türü evlat edinin, yaşam alanlarının korunmasına destek verin. Yeni yılın ilk hediyesi doğa için olsun. Yeni yılda tehlike altındaki bir türü sembolik olarak evlat edinerek, doğaya ve sevdiklerinize yaşam dolu bir hediye verebilirsiniz.”
Program kapsamında evlat edinilebilecek türler panda, yunus, kaplan, deniz kaplumbağası, kutup ayısı, koala, büyük beyaz köpekbalığı, imparator penguen, fil, orangutan, saz kedisi, turna. Bağış tutarlarına göre de e-sertifika, bilgi kitapçığı, isme özel basılı sertifika, ekilebilir tohumlu kağıttan oluşan kartpostallar, turna ve saz kedisi için bez çanta, diğer türler için peluş oyuncak, kır çiçeği tohum topu gibi çeşitli hediyeler de sunuluyor. Bağışlar ile WWF-Türkiye’nin tür koruma çalışmaları destekleniyor.
NESLİ TEHLİKE ALTINDAKİ TÜRLER
TURNA: Dünyadaki 15 turna türünden ikisi Türkiye’de yaşıyor. Turnalar, dünyanın en hassas kuş ailelerinden biri. IUCN Kırmızı Listesi’nde turnaların Türkiye popülasyonu, ‘Tehdit Altında’ olarak belirlendi. WWF-Türkiye, Türkiye’de kışlayan turnaların yüzde 95’ini barından Çukurova Deltası’nda izleme ve koruma çalışmaları yürütüyor.
PANDA: Pandalar genellikle Çin’in bambu ormanlarında, dağlarda ulaşılması zor ve uzak yerlerde, gözlerden uzakta yaşıyor. Bugün doğal ortamında sadece 2 bin panda kaldığı biliniyor. IUCN Kırmızı Listesi’ne göre pandaların nesli tehlike altında. WWF’nin yürüttüğü çalışmalar sonucunda, 10 yıl önce doğadaki panda sayısı 1596 iken bu sayı 2 bine ulaştı.
YUNUS: Türkiye’deki yunus türlerinden Tırtak türü, 2003 yılında IUCN ‘nesli tehlike altındaki türler’ listesine girdi ve son 60 yılda popülasyonları yüzde 50 azaldı. WWF-Türkiye, izleme ve koruma çalışmalarına Kuşadası ve İstanbul Boğazı’nda devam ediyor.
KAPLAN: Bir kaplanın korunması yaklaşık 100 kilometrekare büyüklüğünde bir alanın korunması anlamına geliyor. Böylece sadece kaplan değil bu alanda yaşayan gergedan, fil, boz ayı, orangutan gibi tehdit altındaki pek çok tür de korunmuş oluyor. Kaplan nüfusu geçen yüzyıla göre yüzde 95 oranında azaldı. Bugün doğal ortamında sadece 3 bin 900 kaplan kaldı.
DENİZ KAPLUMBAĞASI: Yaklaşık 110 milyon yıldır dünyamızda yaşıyor. Ancak gelecekleri tehdit altında. Her 1000 yavrudan sadece 1-2’si erginliğe erişebiliyor. WWF-Türkiye 2006 yılından bu yana Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda yaklaşık 6 bin yuvadan, 220 binin üzerinde yavru yeşil deniz kaplumbağasının denize ulaşmasına yardımcı oldu.
KUTUP AYISI: Doğal ortamında yaşayan kutup ayısı sayısı 31 binden az. Kutup ayılarının avlanmak, beslenmek ve dinlenmek için kullandıkları buz kütleleri, iklim değişikliği nedeniyle endişe verici hızla eriyor. WWF küresel ölçekte kutup ayılarının yuvalarını, beslenme bölgelerini ve göç yollarını tespit ederek bu alanları koruma altına almaya çalışıyor.
KOALA: Avustralya dışında dünyanın hiçbir yerinde görülmeyen koalalar, IUCN Kırmızı Listesi’ne göre ‘hassas’ düzeyde tehdit altında. Koalalar için en büyük problem, yaşam alanlarının yol yapımı için yok edilmesi. Bugün, insan kaynaklı tahribatlarla koalaların yaşam alanlarının yüzde 80’i yok edilmiş durumda.
BÜYÜK BEYAZ KÖPEKBALIĞI: Uzun bir gebelikten 13 ay kadar sonra en fazla bir düzine yavru doğuruyor. Doğumdan sonra annelik olgunluğuna ulaşması için yaklaşık 33 yıl gerekiyor. Kasti ve hedef dışı avcılık, büyük beyaz köpekbalığı üzerindeki başlıca tehdit. Denizlerimizde koruma altında olan büyük beyaz köpekbalığının Akdeniz’deki nadir üreme alanlarından birisi Edremit Körfezi’nde.
İMPARATOR PENGUEN: Penguengiller familyasının en büyük türü. Güney Okyanusu ve Antarktika’nın parça buzullarında yaşayan yaklaşık 300 bin imparator penguen olduğu tahmin ediliyor. Ancak kıtanın bazı bölgelerinde nüfusları yüzde 50’ye kadar geriledi. IUCN Kırmızı Listesi’ne göre ‘tehdide açık türler’ arasında.
FİL: Dünyanın en büyük kara memelisi olan fillerin türü tehdit altında. Bu hayvanların büyük kısmı kaçak avcılık, fildişi ticareti, habitat kaybı, insan-yaban hayat çatışması gibi nedenlerden dolayı öldürülüyor. Afrika fillerinin nüfusu geçtiğimiz yüzyıla göre yüzde 90 azaldı. Çoğunlukla Çin ve Uzak Doğu’da fildişi için artan talep nedeniyle her yıl yaklaşık 20 bin Afrika fili öldürülüyor.
ORANGUTAN: Artık sadece Borneo ve Sumatra’daki yağmur ormanlarında yaşıyor ve dünyada yalnızca 100 binin altında Borneo ve 14 bin civarında Sumatra Orangutanı kaldı. Orangutanlara ev sahipliği yapan orman alanları hızla yok oluyor. Borneo son 50 yılda ormanlarının yarısından fazlasını kaybetti. Önümüzdeki 10 yıl içinde ise tamamen yok olabilir.
SAZ KEDİSİ: Türkiye’nin nesli tehlike altındaki türlerinden biri. Saz kedilerinin yaşam ve beslenme alanları, insan etkisiyle giderek daralıyor. Avcılık, doğal yaşam alanı kaybı, bataklıkların tarım alanına dönüştürülmesi, kemirgenlerle mücadele nedeni ile avlandığı hayvanların azalması sonucu saz kedisi Türkiye’de ‘tehlike altında’ bulunan türler arasında.
